Нядаўна я прачытаў аповесць Васіля Уладзіміравіча "Жураўліны крык". Гэтая аповесць аб суровых днях 41.. Яна была напісаная Быкавым у 1959 годзе, калі пісьменнік жыў у нашым горадзе Гродна. З гэтага твора пачынаецца Быкаў-пісьменнік.
Што такое подзвіг? У чым сутнасць гераізму? На гэтыя пытанні дае адказ пісьменнік у аповесці "Жураўліны крык".
Шасцёра салдат на чале са старшыной Карпенка павінны пратрымацца суткі на скрыжаванні шашы і чыгункі, каб абяскроўленыя полк змог замацавацца на новых пазіцыях. Салдаты - вельмі розныя, зусім не падобныя адзін на аднаго людзі. У кожнага свой характар, свае адносіны да жыцця, сваё мінулае.
У аповесці "Жураўліны крык" Быкаў піша пра тое, пра што ў той час казалі шэптам! А шматлікія беларускія пісьменнікі наогул не пісалі. Ім не хапала мужнасці, каб сказаць, што на вайне былі смяротнікі, якi загадваў цаной жыцця спыняць фашыстаў. Пра гэта - "Жураўліны крык". Аб воінскім гонару і антыгуманных рашэннях камандавання. Аб маладых і не вельмі людзей, якім так хацелася жыць. Пра людзей, запісаных у лагер "ворагаў народа" (Віцька Свіст, Пшанічны), якія гінуць 1 героем, а другі - здраднікам. Аб маладым, зялёным Глечык, падобным на падбітага, параненага жураўля, які, выбіваючыся з сіл, імкнецца дагнаць жураўліны клін і не можа. Складаная і жорсткая гэтая вайна.
Гераізм ў Быкава - гэта праява высокага чалавечага духу. Вобраз салдата ў аповесці "Жураўліны крык" паказаны Быкавым на фоне суровага і трагічнага сорак першага года, самага цяжкага года вайны, калі найбольш востра стаяла пытанне не толькі пра мільёны чалавечых жыццяў, але і пра лёс Радзімы, яе будучыні.
Паставіўшы сябе на месца самага маладога салдата, Глечыкаў, я падумаў пра тое, колькі адвагі і мужнасці трэба было мець, каб выстаяць да канца і не здрыгануцца. Дзякуючы такім салдатам, мы сёння жывем, ходзім у школу і марым пра будучыню.