Қандай дәрілік өсімдіктер бар
Жалбыз - биіктігі 20 - 60сантиметрдей, тік өсетін төрт қырлы сабағы бар көпжылдық өсімдік. Тамыры көлбей тарамдалып, ұзын болып өседі. Гүлдері уақ, қызыл жасыл түсті, бәрі жиналып масақ тәрізді сабақ барысында орналасқан. Маусым айында қыркүйекке дейін гүлдейді. Елімізде Украина, Молдова, Краснодар өлкесінде Қиыр Шығыс, Беларусия, Прибалтика, Қазақстанда өседі.
Қыз баласы құпиясын анасына ғана айтады ғой. Мен де төркініме қыдырып барғанымда жағдайымды түгел анама айттым. Ол бастапқыда кінәнің бәрі өзімде екенін айтып, біраз ұрсып алды. Одан кейін аудандағы өзінің таныс дәрігеріне апарды. Анализ менде суық барын көрсетті. Бірақ бұл кезде күшті деген дәрі-дәрмектің өзі маған әсер етпейтін.
Біздің ағзамызға керекті микроэлементтер мен минералдық тұздардың бәрін дерлік көк балшықтан табуға болады. Ол әмбебап болып есептеледі әрі барлық балшықтардан артық бағаланады. Патшалық заманда көк балшықты тіпті алтынға сатқан, басқа елдерге апарған. Дәрігерлер мен емшілер бұл балшықпен қандай ауру-сырқат болса да емдеуге болады деп сендірген.
Ғалымдардың зерттеуі бойынша өсімдік жас уақытында түгел (жапырағы, гүлі, тамыры) улы болады. Аңшылар қүшала тұқымдарын етпен араластырып қасқыр, түлкілерді аулау үшін қолданған. Күшаланың жапырақтарын жеген қойлар уланады, ал тасбақаларға бұл жапырақтар әсер етпейді деген пікір бар. Құмтышқандар (песчанки) көктемде күшала тамырын іздеп қазып жейді екен.
Өсімдіктен алынған дәрілер жүрек-қантамыр, жүйке жүйелері, бүйрек, бауыр, асқазан, тыныс жолдары ауруларына қолданылады. Өсімдіктердің барлық мүшелерінің шипалық қасиеті бар. Қазақстанда кездесетін дәрілік өсімдіктерге күнделікті тұрмыста кездесіп жүрген: бақбақ, жолжелкен, итмұрын, мыңжапырақ, түймедақ т.б жатады
«Дәрігерде үш қару бар. Олар: сөз, өсімдік және пышақ». Бұл қағида осы күнге дейін өз күшінде. Дәрілік өсімдіктерді халық «өмір шөбі» деп атайды, сонымен бірге - «әр аурудың өз шөбі бар» дейді.
Болама